Ngày xửa ngày xưa, tình yêu được coi như hình phạt của thần linh giáng xuống con người. Ngày nay, dù khoa học có vẻ như đã lý giải được tất cả những câu hỏi hóc búa của nhân loại, nhưng tình yêu của người xưa vẫn mãi là một huyền nhiệm.
Trước khi có huyền thoại về tình yêu, người ta đã yêu nhau rồi. Tình yêu bắt nguồn từ cái thuở con người vừa thoát ra khỏi đêm tối u minh để nắm vận mạng của mình và làm chủ thế giới. Qua dòng thời gian, lịch sử nhân loại chứng kiến biết bao mối tình cảm động đẫm nước mắt lẫn hạnh phúc.
Thời xưa,khi xã hội còn đầy rẫy ràng buộc,nhiều cuộc hôn nhân cưới trước yêu sau nhưng vẫn êm đềm bên nhau đến bạc đầu.
Quan niệm nhân duyên do thiên định
Quan niệm hôn nhân của người xưa không giống với hiện nay. Hệ thống lý luận của người xưa về vũ trụ quan là: “Thiên Nhân hợp nhất”, và nhân sinh quan là: “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”.
Với quan niệm “Thiên Nhân hợp nhất” thì nhân duyên là do Trời định nên hôn nhân phải theo ý mẹ cha, dựa vào mai mối. Vì hôn nhân là đại sự của đời người nên được đối đãi hết sức cẩn thận, cần phải được Trời Đất và thần linh an bài chứng giám.
Cách dạy dỗ trẻ xưa
Về quan hệ giới tính, trẻ em vốn hồn nhiên thơ ngây, quấn quít bên nhau như “thanh mai, trúc mã”. Nhưng khi các bé gái tới khoảng 11, 12 tuổi thì theo khuôn phép không thể tùy tiện ra ngoài nữa, bởi ở độ tuổi này biến đổi về sinh lý sẽ đem lại những hiếu kỳ về giới tính trong các em.
Nữ đoan trang hiền thục
Người xưa hiểu rõ đây là thời kỳ nhạy cảm nhất và quan trọng nhất đối với sự trưởng thành nên các bé gái được cha mẹ dạy dỗ rất cẩn thận. Con gái phải học thêu thùa, pha trà, nấu ăn và những kỹ năng ứng xử trong gia đình; xem các sách về nhân luân lễ nghĩa, học làm thơ phú, hội họa, âm nhạc và các tài nghệ khác…
Mục đích chủ yếu của thời kỳ này là chuẩn bị trạng thái tinh thần và tâm lý cho các em bước vào tuổi trưởng thành, biết đối đãi với hôn nhân và gia đình bằng lễ nghi khuôn phép. Như vậy, “giáo dục giới tính” của thời xưa hoàn toàn khác với quan niệm lệch lạc thời nay cho rằng là để ức chế tính dục.
Nam văn thao võ lược
Các bé trai khi bước vào tuổi thiếu niên thường được theo hầu bậc trưởng bối để học các lễ nghi trong giao tiếp, để từng lời nói và hành vi cử chỉ không được buông thả tùy tiện.
Các đấng nam nhi tương lai này sẽ được học lễ nghi và đạo lý trong các cuốn cổ thư, như “Đại học”, “Trung dung” và “Luận ngữ” để giáo dưỡng sâu về nhân dục, xã giao, đối nhân xử thế…
Học thuyết âm dương ngũ hành không chỉ là hạt nhân của vũ trụ quan “Thiên Nhân hợp nhất”, mà còn là cơ sở của sinh lý học và y học cổ đại. Vì hôn nhân là do Thiên định, cần phải theo ý cha mẹ và dựa vào mai mối nên điều tiên quyết là ở xem tử vi và bát tự hai bên để tác thành nên đôi lứa.
Điều này cũng rất khoa học, vì theo âm dương ngũ hành thì tính cách, năng lực, xu thế đời người đều có quan hệ mật thiết tới giờ, ngày, tháng, năm sinh. Nếu bát tự phù hợp thì đặc trưng sinh mệnh hai bên có thể bao dung lẫn nhau. Người xưa cho rằng đây là tiền đề cơ bản của hạnh phúc hôn nhân gia đình.
Hai người không quen nhưng duyên định là “nợ”
Với những điều kiện tiên quyết trên, đôi trẻ đồng trinh trong đêm tân hôn và động phòng hoa trúc sẽ có trạng thái tinh thần như thế nào? Nhẹ nhàng nâng tấm khăn hồng, cử chỉ ngượng ngùng mà lại đoan trang mực thước, nụ cười bẽn lẽn, ánh mắt e lệ, cung kính lễ nghi… ấn tượng ấy mãi mãi không thể phai mờ.
Hai người xa lạ được Trời Đất kết tóc se duyên, một mực giữ gìn phẩm giá, chờ đến đêm tân hôn mới chính thức thiết lập quan hệ vợ chồng, lần đầu tiếp xúc thông qua quan hệ sinh lý mà hiểu biết lẫn nhau.
Tuy là lần đầu nhưng là ấn tượng khắc cốt ghi tâm. Hạnh phúc thông qua giao tiếp sinh lý mà nảy sinh tình cảm luyến ái nên họ lưu ý từng cử chỉ ánh mắt của nhau, vậy mới nói ngày thứ hai sau hôn lễ tình yêu mới thực sự bắt đầu. Họ sẽ tìm ưu điểm và bao dung các khiếm khuyết của nhau.
Bén duyên qua tài nghệ
Thông qua giao lưu cầm, kỳ, thi, họa, ẩm thực, thưởng trà mà luận đàm nhân sinh, thiên thời, thế thái, cộng hưởng với sự thăng hoa về tinh thần mà đạt tới cảnh giới viên mãn của tình yêu, tâm đầu ý hợp. Như đối với một bài thơ, một bức họa, một góc nhìn cảnh vật hay sự bài trí trong nhà, họ không cần nhiều lời mà chỉ cần một ánh mắt nụ cười là hiểu ý và đồng thuận với nhau.
Bề ngoài như là thiếu sự gắn kết keo sơn, nhưng kỳ thực lại là một cảnh giới thời thời khắc khắc giao hòa về tinh thần.
Khi người chồng về muộn, từ xa đã thấy bóng hình vợ yêu dưới bóng đèn bên khung cửa sổ; người vợ cũng không mở cửa ngóng, nhìn thấy bóng chồng từ xa vẫn chỉ lặng lẽ chờ đợi cho tới khi bốn mắt giao nhau thắm đượm ân tình, rồi một người lặng lẽ ngồi chờ, một người lặng lẽ dọn cơm…
Vì vậy, cũng không khó để hiểu vì sao các cặp phu thê trong quá khứ, khi không may một người qua đời sớm thì người vợ sẽ thanh tâm thủ tiết cả đời, người chồng cũng chung thân quyết không đi bước nữa.
Không giống như quan niệm lệch lạc thời nay cho đó là lễ nghi phong kiến hà khắc, mà đó hoàn toàn là tự nguyện chân thành, vì tình yêu của họ đã vượt khỏi sự yêu thương thế tục nam hoan nữ ái, đã bao gồm một nửa của đối phương thành một chỉnh thể không thể tách rời. Vì vậy quan hệ vợ chồng
